Food for thought

ខ្ញុំឃើញរឿងនេះនៅ LinkedIn ដោយចៃដន្យ។ ដោយឃើញថាអ្វីដែលលោកម្នាក់នេះសរសេរត្រូវនិងគំនិតខ្ញុំ ខ្ញុំក៏យកមកចែកចាយនៅទីនេះ។តែបើការយល់ឃើញរបស់លោកអ្នកមិនស្របទេ លោកអ្នកគ្រាន់តែអានលេងក៏បានដែរ។

Quote from Jesse Benedict, MD on LinkedIn

Elon musk’s father owned an emrald mine in apartheid South Africa-MONEY

Jeff Bezos started Amazon with 300,000 dollars that he got from his parents and from his rich friends-MONEY

Bill Gate’s mum sat on thesame board as the CEO of IBM and convinced him to take a risk on her son’s new company- Connection.

Mark Zukerbeg was attending one of the best universities in the world, Harvard. he dropped out to focus on Facebook and he was given the opportunity to showcase what he had- working system

Warren Buffett is the son of a powerful congressman who owned an investment company-family background.

The fact is, it’s harder for a person who has no connection, no money, no family support, or a working system to make it than a person who has one or even all of these.

Even Dangote isn’t from a poor home. His grandfather, Dantata was once one of the richest men in Nigeria- Foundation.

My point exactly is, the only thing you have is education, why exactly are you motivating yourself with “most of the world richest men are school dropouts”?

Firstly, only 0.7 percent of world richest people are dropouts but have you even considered what the system is like and what they drop out for?

Mark Zukerbeg dropped out becuase he had built facebook, he had been given a platform to showcase it and he needed to concentrate.
He didn’t drop out because of carryovers or bad behaviours, or no school fees, etc.

They dropped out to focus. They were one of the brightest in their various classes. You are using basket to pack numerous carryovers every semester in uniben, and you want to motivate yourself with the story of brilliant people who dropped out of Harvard, really?

See, the only thing you have is education. Why not try as much as you can to make the best of it?
Education is very important, it’s no scam. You don’t just get education from schooling. You connects with people, make friends and you are even more opened to opportunities while in school. Why are you like this?

Focus, my dear.
You have no connection,
You have no money,
You have no family support,
You have no working system,
But, the only thing you have is education and you are taking it for granted?
Really?

Think about it.

ការសម្រេចចិត្តត្រូវ

How to make good decisions

ថ្ងៃនេះសូមណែនាំវិដេអូ TEDx Talks មួយដែលនិយាយពីការសម្រេចចិត្ត។ វិដេអូនេះខ្លីព្រោះវាជាវគ្គចុងក្រោយ តែសេចក្តីអត្ថាធិប្បាយជាង ១៥ នាទីនេះបាននាំនូវប្រយោជន៌ច្រើនចំពោះយើងគ្រប់គ្នា។ សូមលោកអ្នក ទស្សនាតាមតំណខាងក្រោមនេះ

ខ្ញុំសង្ឃឹមថា លោកអ្នកចូលចិត្តវីដេអូនេះដូចខ្ញុំដែរ៕

មេរៀនជីវិតថ្លៃជាងមាស

ខ្ញុំខានមកសរសេរប្រកាសនៅទីនេះច្រើនខែហើយ។ សុខសប្បាយទេលោកអ្នក? ខ្ញុំរីករាយជាធម្មតាហើយសង្ឃឹមថាលោកអ្នកក៏សុខកាយសប្បាយចិត្តដូចគ្នា។​លោកអ្នកឆ្ងល់ថា មានហេតុភេទម្តេចម្តាបានជាម៉ាំប្រហុកលេចមុខមកដូចនេះ? គ្មានអ្វីច្រើនទេ មានតែរឿងតូចមួយចង់និយាយប្រាប់លោកអ្នកអានគ្រាន់​បានជាគតិទាំងអស់គ្នា។

កាលពីថ្ងៃសុក្រ​កន្លងទៅ ខ្ញុំបានជួបមុខផ្ទាល់នឹងអ្នកស្គាល់គ្នាម្នាក់នៅហាងកាហ្វេនាសារមន្ទីមួយ។​គាត់បាននិយាយរឿងរ៉ាវគាត់មួយចំនួនធំ​​ហើយរឿងដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៏ជាងគេនោះគឺ រឿងគ្រោះថ្នាក់ចរាចរណ៏របស់គាត់។ បន្ទាប់ពីជជែកមួយសន្ទុះ ខ្ញុំបានសួរគាត់ថា តើបងយល់ថាខ្លួនឯងផ្លាស់ប្រែដូចម្តេចខ្លះ? គាត់និយាយថា

ពេលដែលខ្ញុំដឹងខ្លួនវិញពីការសន្លប់មក ខ្លួនខ្ញុំហាក់ដូចជាមនុស្សម្នាក់ថ្មីទៀត។ គាត់បន្តថា រាងកាយខាងឆ្វេងគាត់ទទួលរងនូវការបុកយ៉ាងដំណំ​ គាត់បាក់ឆ្អឹង របួសថ្លើម​និងរបួសជាច្រើនកន្លែងទៀត។​ គាត់សម្រាកនៅពេទ្យជាងមួយខែ ហើយបន្ទាប់មកត្រូវទៅធ្វើចលនាដៃជើងរហូតសព្វថ្ងៃ។​ អ្វីដែលប្តូរគាត់ខ្លាំងនោះគឺ ផ្លូវចិត្តនិងអាកប្បកិរិយា​។​គាត់គិតសាមញ្ញជាងមុខ មិនស៉ាំញ៉ាំច្រើន មិនរអ៊ូមិនបន្ទោស​ហើយមិនសូវខឹងដូចមុនទេ។​គាត់លើកឧទាហរណ៏ រវាងគាត់និងប្តីគាត់ថា ក្រោយពេលកើតហេតុ រឿងណាល្មមៗគាត់មិនសាញដូចមុនទេ​​​ ហើយក៏មិនកោសរូសច្រើនដែរ។ សំដីគាត់ប៉ុន្មានឃ្លាចុងក្រោយបានធ្វើឲ្យខ្ញុំនឹកឃើញមិនដាច់។ ជីវិតមនុស្សខ្លីណាស់​ហើយគ្មានការឲ្យសញ្ញាទុកមុនទេ ដូច្នោះត្រូវធ្វើល្អ​និយាយល្អនិងស្រឡាញ់គ្នាឲ្យបានច្រើន។​​គាត់បញ្ចប់ដោយប្រយោគខ្លីខ្លឹមថា គាត់មិនដែលនឹកទាល់់តែសោះ ថាត្រូវទទួលរងបែបនេះហើយអ្វីដែលរឺតតែស្មានមិនដល់នោះគី​គាត់បានជីវិតគាត់មកវិញ។

យើងគ្រប់សុទ្ធតែបានដឹងឮរឿងបែបហ្នឹងរឿយៗ​ តែយើងពេលខ្លះនៅតែមិនសូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នហើយពេលខ្លះក៏ខ្វះសមានចិត្តចំពោះគ្នា។ លោកអ្នកយល់ដូចខ្ញុំទេថា មេរៀនជីវិតមួយចំនួនធំបើយើងអានរៀនបានពីគេអាចប្រសើរជាងត្រូវរៀនដោយស្ទើរតែយកជីវិតខ្លួនទៅដោះដូរ៕

រឿងកំប្លែង Tartuffe

Tartuffe ជារឿងបែបកំប្លែងនិពន្ធដោយកវីបារាំង Moliere នាឆ្នាំ​១៦៦៤។​ លោកអ្នកប្រហែលជាឆ្ងល់សំបើមណាស់ថា​ តើមានហេតុកលិយុគម្តេចម្តាបានជាម៉ាំប្រហុកយករឿងកំប្លែងមកសរសេរក្នុង​វឺតប្រេះវឺតមិនប្រេះនេះ?​គ្មានអ្វីប្លែកដល់លោកអ្នកត្រូវគិតរហូតចលាចលខួរក្បាលទេ​ គ្រាន់តែចង់សរសេរចេញនូវអ្វីដែលមានក្នុងចិត្ត!​​តែប៉ុណ្ណឹង​ ខិខិខិខិ​

លោកអ្នកប្រហែលបានអាន​ មើល​​​ និងឮរឿងដ៏ល្បីល្បាញមួយនេះ។ Tartuffe ជាភាសាបារាំងដាក់ថា​ ជា​​ impostor ប៉ុន្តែយោងតាមល្ខោនដែលសម្តែង​​ មានតួអង្គហៅ Tartuffe​​​ ថា​ hypocrite ។ពាក្យពីរនេះន័យមិនដូចគ្នាទេ ដែលជាហេតុបណ្តាលឲ្យប្រធានបទនៃការវិភាគតួអង្គ Tartuffe ថាជា​ impostor or hypocrite ពេញនិយមក្នុង​ការសសេរតែងសេចក្តីបែបវិភាគ។​ទោះជាយ៉ាងណា Tartuffe​ អាចជា​មនុស្សបោកប្រាស់ឬមនុស្សពុតត្បុតអាស្រ័យលើការយល់ឃើញរបស់លោកអ្នក។ ចំណែកខ្ញុំថា បើវិភាគឲ្យល្អិតសុខុមតួអង្គនេះមានគ្រប់ទាំងទ្វេរមិនខ្វះសូម្បីតែមួយចំរៀក។

Tartuffe ជាឈ្មោះតួអង្គតាំងខ្លួនជាអ្នកគោរពសាសនាខ្ជាប់ខ្ជួន ជាជនស្លូតត្រង់​ ជាសប្បុរសជនដ៌មហិមានិងជាអ្នកស្អាតស្អំមិនដែលប្រព្រឹត្តិអំពើទុច្ចរិត។ គេត្រូវបានអញ្ជើញមកស្នាក់នៅផ្ទះរបស់សេដ្ឋី orgon​ ដែលមានសមាជិកច្រើនរហូតដល់ទៅជិត១០នាក់។ ក្នុង​ចំណោមនោះមានតែ​លោកសេដ្ឋីនិងម្តាយគាត់ទេដែលជឿ Tartuffe​​ នោះផ្កាប់មុខ បើទោះជា គ្រប់គ្នាប្រឹងពន្យល់បង្ហាញណែនាំយ៉ាងម៉េចក៏អ្នកទាំងពីរនៅតែចិញ្ចឹមចិត្តថា Tartuffe​ បរិសុទ្ធគ្មានហ្មង រហូតចង់ប្រគេនកូនស្រីខ្ចីល្ហក់របស់ខ្លួនដែលមានគូគាប់ទៅហើយនោះឲ្យទៀតផង។

គ្រប់គ្នាមិនយល់ស្របសោះ ព្រោះគេបានដឹងពីពុតរយជំពូករបស់​តួ Tartuffe នេះ។តានោះអាយុច្រើន ញ៉ែប្រពន្ធសេដ្ឋី ហើយពង្វក់orgon រហូតព្រមចែកទ្រព្យមានឈ្មោះផ្លូវការក្នុងបណ្តាំមរតកជំនួសកូនប្រុសបង្កើត។ ពេលដែល orgon ឈ្លោះជាមួយកូនខ្លួនពីរឿង​ Tartuffe ចង់ក្រសោបយកគ្រប់យ៉ាងនោះ​​​​​​​ Tartuffe​ រៀបឫកបែប​ ទេទេទេ​ខ្ញុំមិនចង់បានទេ តែដៃចេះតែទាញរបស់នោះមកជាប់ខ្លួន។

ចុងក្រោយស្បែកមុខពិតរបស់ Tartuffe ត្រូវបានពន្លាត់​(មិនមែនបកទេ ព្រោះមនុស្សបែបនេះមិនងាយទទួលកំហុសបើទោះត្រូវតាមទាន់ជាន់កែងក៏ដោយចុះ) បង្ហាញដល់លោកសេដ្ឋីដែលមោហ៏បាំងដោយជំនឿ តាមរយៈល្បិចថ្ពិនភ្នែកដ៏អស្ចារ្យរបស់់សេដ្ឋីនីដ៏ស្មោះត្រង់និងឈ្លាសវៃ។ ឈុតនោះល្អមើលណាស់លោកអ្នក។

Moliere សសេររឿងនេះកំលុងពេលដែលរឿងសាសនាជាបញ្ហារសើបប៉ះមិនបាន​នាសតវត្សទី១៧តែអត្ថន័យរឿងវិញវាបានរួមដំណើរជាមួយការវិវត្តន៏សង្គមរហូតដល់ពេលនេះ។ ​​​​​​​​​​​​ការបោកប្រាស់ក្តីពុតត្បុតក្តីនៅតែមានវត្តមានគ្រប់ឈុតគ្រប់ឆាក​គ្រប់ស្រទាប់វណ្ណៈនៃរាល់សង្គមជាតិ។ បើលោកអ្នកមានពេល សូមលោកអ្នកអាននិងទស្សនារឿងកំប្លែងនេះតាម google or YouTube​៕

សៀវភៅ The Four Agreements

លោកអ្នកសុខសប្បាយជាទេ? ខ្ញុំបាត់មុខពីពិភពគុណព្រោះរវល់ជាប់នៅពិភពចែក​ហាហា។ លោកអ្នកឆ្ងល់ថា ហើយចុះម៉ាំប្រហុកនិយាយមានន័យថាម៉េចនេះ? គ្មានអ្វីទេលោកអ្នក វាគ្រាន់តែជាពាក្យស្ញើចនឹងសម្ផស្សភាសាជាតិខ្មែរយើង​ ដែលជាភាសាសំបូរបែបមួយ តែគ្មានអ្នកអើពើបន្តិចសោះ។ មិនថ្វីឡើយ បើគេមិនខ្វល់ ខ្ញុំរក្សាម្នាក់ឯងក៏បានដែរ។

ថ្ងៃនេះសូមលើកយកសៀវភៅមួយក្បាលមកនិយាយ។ បើតាមស្មាន​លោកអ្នកជាច្រើនបានអាននិងរៀនសូត្រពីសៀវភៅនេះយូរយារមកហើយ មានតែខ្ញុំទេ មកក្រោយគេរហូត។ ប៉ុន្តែអ្វីដែលខ្ញុុំរីករាយនោះគឺ​ខ្ញុំបានកាន់អាននិងស្វែងយល់ពីសៀវភៅនេះដោយផ្ទាល់។ សៀវភៅនេះចែកជា៤ជំពូកធំៗដូចលោកអ្នកឃើញចំណងជើងស្រាប់​ហើយ​៤ជំពូកនោះមានអ្វីខ្លះ?តើមានហេតុផលដូចម្តេចបានជាខ្ញុំណែនាំជូនលោកអ្នកនូវសៀវភៅនេះ?

សៀវភៅនេះស្រួលអានហើយខ្លីទៀតលោកអ្នក​(អត់មានកាព្យឃ្លីងឃ្លោង ចុងជួនលិចកើត​ឬក៏ប្រយោគស៊ាំញ៉ាំប្រទាក់រណេងរណោង ២០​ប្រយោគមិនទាន់ចប់ទេ) ។អ្នកនិពន្ធគឺលោក Don Miguel Ruiz បានសសេរសៀវភៅនេះដោយប្រើពាក្យសាមញ្ញងាយអានងាយយល់មិនងងុយដេកឡើយតែពាក្យនិងឃ្លាប្រយោគទាំងនោះបែរជាធ្វើឲ្យភ្នែកលោកអ្នកស្រលះហើយខួរក្បាលទៀតសោតដើរក្នុងល្បឿនស្របគ្នា។ ខ្ញុំសូមនិយាយសង្ខេប៤ជំពូកនោះមាន៖

១.​ Be impeccable with your words   ក្នុងជំពូកនេះអ្នកនិពន្ធចង់ឲ្យអ្នកអានយល់ថា ការប្រើប្រាស់ពាក្យសំដីមានឥទ្ធិពលសម្បើមណាស់។ យើងគួរប្រើពាក្យជំរុញលើកទឹកចិត្តនិងស្ថាបនាជាជាងការបន្តុះបង្អាប់។ ខ្ញុំសូមលើកយកឧទាហរណ៍១មកសសេរជូនលោកអ្នកអាន( គ្មានក្នុងសៀវភៅទេ)។​ប៉ុន្មានឆ្នាំមុន​​ ខ្ញុំបានមើលរឿងកូរ៉េមួយ​ហើយតួអង្គស្រីនោះស្អាតហើយសំដីល្អទៀត គឺថាមិនទ្រគោះបោះបោកហើយតែងនិយាយលើកទឹកចិត្ត។​នាងមានកូនប្រុសម្នាក់ក្នុងបន្ទុក​។ នៅក្នុងភូមិជាមួយនោះ មានកុមារម្នាក់ទៀតដែលរៀនថ្នាក់ជាមួយកូនប្រុសតួឯកស្រី​ តែអ្នកម្តាយរូបនោះមិនមានការប្រើប្រាស់ពាក្យសំដីល្អដូចតួឡើយ​(មកដល់នេះលោកអ្នកថា តួរងអ៊ីចឹងហើយ​ដើម្បីរំលេចតួឯក។  យល់ស្រប!)។​ ថ្ងៃមួួយ ដោយខឹងម្តាយរអ៊ូរនិងចំអកដាក់ខ្លួនពេក កូនប្រុសតួរងនោះ​ក៏គំហកទៅម្តាយវិញតាមភាពជាក្មេងថា​​ម៉ែមុខមិនស្រស់ស្អាតហើយសំដីមិនពិរោះទៀត ….មើ់លម៉ែគេស្អាតហើយចេះយល់ពីចិត្តកូនគេទៀត។ កូននោះរត់ចេញពីផ្ទះដោយមិននឹកនាអាសូរដល់ចិត្តម្តាយ…។រឿងក៏តទៅតាមហ្នឹងទៅ។

២.Don’t take things personally ​ លោកអ្នកប្រហែលជួបរឿងបែបនេះរាប់មិនអស់។ ការរើសដាក់ខ្លួនវាគ្មានបានចំណេញអ្វីសោះក្រៅតែពីខូចចិត្តនិង​សោកសៅ។ មនុស្សភាគច្រើន ដែលយល់ថាអ្វីគ្រប់យ៉ាងដែលគេនិយាយសុទ្ធតែមានទាក់ទងនឹងខ្លួន តាមដែលការពិតទៅគឺគ្មានសោះ។​ខ្ញុំសូមឧទាហរណ៍២ មួយជាទស្សនះផ្ទាល់ខ្លួន មួយទៀតជាសម្រង់ពីរឿង​សាមកុក។ ខ្ញុំមិនចូលចិត្តផ្កាណារីកចុះក្រោមទេ ព្រោះវាហាក់ដូចជាលាក់ពួនអ្វីម៉្យាង​តែសួរថា តើផ្កាបានរើសយកគំនិតខ្ញុំជាធំទេ? អត់សោះតាហ្មងហើយ! វានៅតែរីកតាមធម្មជាតិរបស់វា ចង់ខ្ញុំឈឺចិត្តកាប់ដើមនោះចោលក៏វានៅតែរីកផ្កាប់ដដែល។​​ចំណែករឿងសាមកុកដែលមានឃ្លាមួយនិយាយថា​”ថ្ងៃនេះអ្នកមើលខ្ញុំខុស ស្អែកខានស្អែកនិងថ្ងៃមុខអ្នកនៅតែមើលខុសដដែល តែខ្ញុំនៅជាខ្ញុំ” លោកអ្នកគិតថាឃ្លានេះមានអ្វីប្រទាក់នឹង ” Don’t take things personally”?

៣​.​​ Don’t make assumption មិនដឹងយ៉ាងម៉េច រឿងពូកែស្មាន។ ហើយស្មានតែរឿងអវិជ្ជមានទៀត។​ហេតុអ្វី? ចុះរឿងល្អៗជាច្រើនម្តេចមិនចាត់ជាការស្មានដែរ? បើលោកអ្នកមានអ្វីមិនយល់មិនអស់ចិត្ត​សូមមេត្តាសួរ។​សំនួរត្បិតតែហាក់បង្ហាញនូវការមិនដឹងចិត្តប៉ុន្តែវាបញ្ជាក់ចម្លើយពីដៃគូរសន្ទនានិងការផ្តល់ជម្រើសដល់អ្នកឆ្លើយ។ ការសន្មតថាបែបនេះបែបនោះច្រើនតែបានមកវិញនូវទុក្ខទោមនស្សព្រោះវាខុសពីការរំពឹងទុក។ខ្ញុំសុំមិនលើកយកឧទាហរណ៍ឧមាន់ហរណ៍អ្វីទេព្រោះលោកអ្នកនឹងនឹកឃើញរឿងផ្សេងៗច្រើនក្នុងជីវិតពេលលោកអ្នកអានជំពូកនេះ។

៤. Do your best នរណាក៏និយាយបានដែរ​តែសួរថាធ្វើបានប៉ុណ្ណា? ហើយអ្វីទៅ​ធ្វើឲ្យអស់ពីចិត្តហ្នឹង? ការឈានមកដល់ចំនុចនេះបានលុះណាតែមានសំណុំចំនុច៣ខាងលើ។​មិនថាតិចឬច្រើនទេ លោកអ្នកដាច់ខាតត្រូវឆ្លងកាត់ដំណាក់កាលទាំង៣នោះសិន។ ហេតុអ្វី? ព្រោះវាជាសៀវភៅបែបបណ្តុះនិងបំប្លែងគំនិតដូច្នេះសូមលោកអ្នកអាននិងសិក្សាស្វែងយល់សៀវភៅនេះដោយខ្លួនលោកអ្នកផ្ទាល់។

ខ្ញុំគួរតែបានអានសៀវភៅនេះ១០ឆ្នាំមុន ព្រោះពេលនោះជាពេលដែលខ្ញុំស្ថិតក្នុងវ័យវង្វេងទិស។ សៀវភៅល្អៗច្រើនគគោកដែលយើងភាគច្រើនមិនបានចាប់អារម្មណ៍ លុះវ័យរាងជ្រេបន្តិចទើបនឹកស្តាយតាមក្រោយ​។​ប៉ុន្តែដំនឹងល្អនោះគឺ​ខ្ញុំបានអានវាហើយបានជម្រាបជូននូវអត្ថប្រយោជន៍មហិមារបស់វាជូនលោកអ្នក​៕

រឿង​ នាងសមាភាវី

រឿងនេះនិពន្ធដោយលោករីម គីន។ គ្រាន់តែឮឈ្មោះអ្នកនិពន្ធលោកអ្នកច្បាស់ជាដឹងហើយថា រឿងនេះនឹងមានការព័ណនាពីខេត្តនិងតំបន់ផ្សេងៗយ៉ាងតិច៣ក្នុងប្រទេសយើង។ ខ្ញុំចូលចិត្តរឿងនេះមិនមែនដោយសារតែទីកន្លែងតែម្យ៉ាងទេតែដោយសាររឿងនេះជារឿងដែលបង្ហាញពីវីរភាពនិងភាពឈ្លាសវៃរបស់យុវតីម្នាក់គឺនាងសមាភាវី។ខ្ញុំអានរឿងនេះ២យប់ចប់ព្រោះភ្នែកវាបើលែងរួច ពុំនោះសោតច្បាស់ជាដាច់យប់ចប់។

រឿងនេះ២វគ្គដំបូងរាងធុញបន្តិចព្រោះមិនបានចេញទៅណាក្រៅតែពីរង្វង់បរិវេណផ្ទះ។ ប៉ុន្តែជំពូកបន្ទាប់គឺល្អមើលណាស់លោកអ្នក។ ចុះរឿងនេះនិយាយពីអ្វី?

រឿងនេះបើតាមខ្ញុំគិត លោកអ្នកនិពន្ឋចង់បង្ហាញពីនារីនាពេលអនាគតដែលលោកចង់ឃើញគឺនារីដែលក្លាហានតាមទេសកាលមិនរអ៉ូរច្រើន មិនស៊ាំតាប៉ែ មិនត្អួញត្អែរច្រើនហើយហ៊ានទទួលស្គាល់ការពិតដេីម្បីរកដំណោះស្រាយ។បន្ថែមពីនេះគឺការគិតវិជ្ជមានចិត្តទូលាយដែលនាំឲ្យនាងស្គាល់និងរៀនអ្វីថ្មីៗជាប់រដឹក។មានច្រេីនទៀតក្នុងរឿងដែលរងចាំលោកអ្នក។

តែរឿងនេះអាចនឹងមិនត្រូវចិត្តគ្រប់គ្នាទេ តែលោកអ្នកគួរអានស្នាដៃរឿងនេះដេីម្បីស្វែងយល់ថា ហេតុអ្វីបានជាលោកអ្នកមានយោបល់ផ្សេងខុសពីខ្ញុំ ?

ចិត្តច្រែះចាប់

ច្រែះភាគច្រើនត្រូវបានឃើញនៅលើដែកគឺដែកដែលប្រតិកម្មជាមួយអុកស៊ីសែនក្នុងខ្យល់ឬនិយាយសាមញ្ញថាដែកនិងទឹក(សំណើម)។ ថ្ងៃមុនខ្ញុំឃើញវីដេអូមួយនិយាយពីតំថែទាំខ្ទះដែក។ មនុស្សភាគច្រើនមិនចូលចិត្តប្រើចានឆ្នាំងពីដែកទេព្រោះពិបាកសំអាតនិងថែរក្សា ហេតុផលតែមួយនោះគឺច្រែះចាប់។ បានជាមានពាក្យថាចាប់ព្រោះវាមិនរបកមកដោយងាយៗទេ បើសំអាតមិនត្រូវក្បួននោះ។ ការសំអាតខ្ទះដែកនោះគឺ ដំបូងគេដុសច្រែះចេញដោយដែកដុសឆ្នាំងហើយលាងដោយទឹកក្តៅឧណ្ណៗទើបជូតហើយយកទៅដាក់លើចង្រ្កានដាំរីងទឹកអស់(ព្រោះបើមានសំណើម ច្រែះចេញមកទៀត)។រួចពីនោះគឺជាវិធីសាស្រ្តលាបខ្លាញ់ឲ្យខ្ទះរលើបរលោងដោយមានយកទៅដុតក្នុងឡក្តៅខ្លាំងទៀតដើម្បីឲ្យប្រេងដែលលាបនោះជាប់សាច់ដែក។ គេថា ដុតក្នុងឡទាល់តែលែងហុយផ្សែង ទើបសម្រេចថាបានការ។ ចុះខ្ញុំនិយាយរឿងនេះបានអ្វីជាសារៈដែរ?

លោកអ្នកថាទៅមើល ចិត្តមនុស្សបើមិនដូចល្ហុងខ្ចីទេគឺដូចដែក។ ច្រែះដែលតោងស្អិតនឹងចិត្តស្រួលកើតតែពិបាកដុសច្រាសនិងថែទាំ។បើមិនខ្វល់សោះនោះច្រែះកាន់តែក្រាស់ទៅៗហើយទីបំផុត លោកអ្នកមានយោបល់មកមើលថា វាទៅជាយ៉ាងម៉េច? គឺពុកធ្លុះប្រើការមិនបាន មិនដូច្នោះឬ? ចិត្តខ្ញុំផ្ទាល់ក៏ប្រហែលដូចចិត្តលោកអ្នកអានដែរ ចង់ឲ្យមនុស្សក្នុងសង្គមយើងសព្វថ្ងៃមានចិត្តមួួយប្រកបដោយការដុសខាត់ជាប្រចាំ ជាចិត្តដែលមិនល្អគ្រប់ដប់ ជាចិត្តដែលចាំជានិច្ចថាបើមិនខាត់គឺច្រែះកាន់ ជាចិត្តដែលក្រាស់ធ្ងន់កាន់តែខាត់កាន់តែភ្លឺ និងជាចិត្តដែលបើកធំទូលាយសំរាប់មនុស្សគ្រប់គ្នា។

ចុះយើងទាំងអស់គ្នាអាចធ្វើបានទេ? ប្រាកដជាបាន…បើយើងតាំងចិត្តថាធ្វើបាន។ ការដែលដុសច្រែះនិងលាបប្រេង វាមិនពិបាកទេប៉ុន្តែដំណាក់កាលដែលវេទនាជាងគេនោះគឺការឆ្លងកាត់កំដៅច្រើនអង្សារនៅក្នុងឡ តើមានមនុស្សប៉ុន្មាននាក់យល់ថាវាមានប្រយោជន៍នោះ? ចាំបាច់ទៅលត់ដំហ្វឹកហាត់ចិត្តធ្វើអ្វីបើលំបាកស្ទើរស្លាប់ បើគ្រាន់តែរស់នៅក្នុងសង្គមដូចគេដូចឯងសោះ? ទឹកដែលមានសភាពរាវកក្លាក់តែអាចកាត់ដែកបាននិងសំលាប់មនុស្សបានមិនមែនដោយសារវានៅក្នុងក្អមតែម្យ៉ាងទេ៕

រឿងភាគចិន Nirvana in Fire

ហាហាហា… លោកអ្នកប្រហែលឆ្ងល់ហើយយ៉ាងថា ហេតុម្តេចបានជាម៉ាំប្រហុកបាត់មុខមួយរយៈតែចេញមកវិញជាមួយរឿងភាគចិនឯណាឯណីទៅវិញ? មកពីទស្សនកិច្ចរបស់ លោកហ្ស៊ី ជីនភីងឬទេ? ចម្លើយគឺមិនមែនទាល់តែសោះ ដោយឡែក ជារឿងល្អគួរតែចំណាយពេលដ៏មានតម្លៃរបស់លោកអ្នកមើលខ្លះៗ។ ខ្ញុំខានមើលកុនភាគកាប់ដាវចិនរាប់ឆ្នាំហើយ (រាប់ឆ្នាំសំរាប់ខ្ញុំគឺច្រើនជាងដប់ឆ្នាំ) នេះមិនមែនមកពីខ្ញុំមិនចូលចិត្តអ្វីទេតែវាមិនអាចចាប់អារម្មណ៍ខ្ញុំជាប់សោះ។ ពេលដែលមើលបានតែ២០នាទីក៏មានចិត្តធុញទ្រាន់ ដូច្នោះហើយ រឿងភាគចិនកាប់ដាវទាំងនោះមិនអាចជាប់ក្នុងបញ្ជីកុនខ្ញុំបានទេ។

ប៉ុន្តែ រឿងភាគដែលខ្ញុំនឹងណែនាំជូនលោកអ្នកនេះ ជារឿងវែងមានរហូតដល់ជាង៥០ភាគ ហើយមានការប្រយុទ្ធកាប់ដាវដូចរឿងចិនទួទៅដែរ ប៉ុន្តែរឿងនេះមានលក្ខណៈពិសេសម្យ៉ាងដែលមិនត្រឹមតែអាចមានសមត្ថភាពធ្វើឲ្យខ្ញុំតាមដានដល់ចប់ទេថែមទាំងជម្រាបជូនលោកអ្នកទៀត នោះគឺ… តួស្អាត (និយាយលេងទេ តួសម្តែងមិនជាណាស់ណាទេ)។ បើចង់ដឹងថាហេតុអ្វីសូមលោកអ្នកតាមដាននិងវិភាគដោយខ្លួនឯង មុនពេលលោកអ្នកស្រាវជ្រាវរកមើលបទវិភាគនានាស្តីពីរឿងនេះតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត។

រឿងនេះដកស្រង់ចេញពីសៀវភៅមកវិញទេ តែរបៀបសសេរគឺខុសគ្នាស្រឡះ។ សាច់រឿងកុនដូចដែលលោកអ្នកសសេរតែងសេចក្តីអ៊ីចឹង គឺគ្រាន់តែចាប់ផ្តើមភ្លាមលោកអ្នកយល់តែម្តងថា រឿងនេះចង់និយាយពីអ្វី ប៉ុន្តែ ការធ្វើបែបណាហើយរបៀបណាដើម្បីសម្រេចគោលដៅនោះឯងជាតួសេចក្តីដ៏គួរឲ្យចង់តាមដាន។ ខ្ញុំចូលចិត្តលក្ខណៈនៃតួអង្គប្រុសស្រីក្នុងរឿងនេះដោយសារតែហេតុផល ៣យ៉ាង។ ទី១ ការមានគោលដៅជាក់លាក់ ទី២ ការមានផែនការរៀបរយ និងចុងក្រោយ ការត្រៀមផ្លូវចិត្តឬនិយាយសាមញ្ញថា ការទទួលយកការពិត។

បើលោកអ្នកចាប់អារម្មណ៍សូមមើលរឿងនេះជាភាសាដើមដែលមានចំណងជើងរងជាភាសាអង់គ្លេស តាមរយៈ Apps- Drama Fever or Viki ។ បើយូធូបងាយប្រើជាង សូមទស្សនាតាមនោះក៏មិនខុសអ្វីដែរ។ សូមបញ្ជាក់ថា រឿងនេះស្ទើរគ្មានឈុតស្នេហាទាល់តែសោះ យ៉ាងច្រើនត្រឹមជូតទឹកភ្នែកឲ្យតែប៉ុណ្ណឹង!

ការធ្វើសេចក្តីសំរេចចិត្ត

រឿងណាខ្លះដែលលោកអ្នកសំរេចចិត្តដោយខ្លួនឯង? ពេលលោកអ្នកជាសិស្សឬនិស្សិត តើលោកអ្នករើសជំនាញរៀនដោយចិត្តលោកអ្នកឬ? លោកអ្នកមានធ្លាប់ស្តាយក្រោយទេពេលលោកអ្នកមិនបានធ្វើអ្វីដែលលោកអ្នកប៉ង?

ប្រសិនអ្នកត្រូវបានជ្រើសរើសជាសិស្សនៅទីនេះ តើអ្នកនឹងសសេរពីប្រធានបទអ្វី? គឺនយោបាយនិងសេដ្ឋកិច្ច។មិនខ្លាចទេ? បើខ្ញុំនៅតែខ្លាច សង្គមនេះនឹងមិនរីកចម្រើនទៅមុខទេ។នេះគ្រាន់តែជាសំណួរមួយក្នុងចំណោមកម្រងសំណួរផ្សេងទៀត។ខ្ញុំជាប់ហើយ! ខ្ញុំប្រលងដោយមិនប្រាប់លោកអ្នកមានគុណមួយម់ាត់សោះដោយគិតថាគាត់ច្បាស់ជាត្រេកអរនឹងលទ្ធផលដ៏គាប់ប្រសើរនេះ។ ខ្ញុំចាំតែពេលដាក់ពាក្យចូលរៀនប៉ុណ្ណោះ។សប្បាយចិត្តណាស់លោកអ្នក និស្សិតអាហារូបករណ៍ដេប៉ាដឺម៉ង់ប្រពន័្ធផ្សព្វផ្សាយ និង សារគមនាគមន៏ជំនាន់ទី៣ តែក្តីសង្ឃឹមករលាយដូចអំបិលត្រូវទឹក។ព្រលឹងហោះចោលខ្លួនខ្ញុំមិនដឹងជាទៅចតទីណាទេ។ខ្ញុំដើរបកទៅបន្ទប់វិញទាំងទឹកភ្នែករហាមក្នុងចិត្តបន្ទាប់ពីជម្រាបដល់លោកឪពុកអ្នកម្តាយរូចមក។

រៀនស្អីខាងកាសែតហ្នឹង។ កូនជាស្រីចង់ដើរជើងបីបួនដល់ណា? មើលគេនោះ(ឪពុកខ្ញុំសំដៅដល់កូនប្រសារប្រុសអ្នកជិតខាងដែលជាអ្នកកាសែត តែបែរជារអ៊ូរទាំេពីសេដ្ឋកិច្ចគ្រួសារជាប្រចាំ) ធ្វើការខាងហ្នឹងរាប់ឆ្នាំមិនឃើញប្លែកទៅណាហើយជីវិតនៅនឹងកញ្ចឹងកទៀត។តែការងារហ្នឹងអនាគតល្អណាស់ប៉ា។ខ្ញុំខំរ៉ាយរ៉ាប់នូវគុណសម្បត្តិជាអ្នកកាសែតអាជីពប្រាប់គាត់ដើម្បីបញ្ចុះបញ្ចូលលោកអ្នកទាំងពីរ។ ប៉ុន្តែ ទោះជានិយាយបែបណាក៏សំដីទាំងអស់មិនខុសពីបង់អំបិលមួយស្លាបព្រាកាហ្វេទៅក្នុងទឹកទន្លេកំពុងហូរត្របាញ់នោះឡើយ។លោកអ្នកថាទៅមើលខ្ញុំឆាប់ចុះចាញ់ណាស់មែនទេ? សំរេចសំរួចទៅ ខ្ញុំមិនបានរៀនទេ ថែមទាំងត្រូវមិត្តបន្ទោសថា ហេតុអ្វីបានជាយកកៅអីមួយមកចោលទទេដូច្នោះ? គេមិនដឹងរឿងគេចេះតែថាបានហើយ។

រឿងខ្លីរបស់ខ្ញុំនេះ គ្រាន់តែចង់ប្រាប់ថា បើលោកអ្នកសំរេចធ្វើអ្វីមួយដែលលោកអ្នកយល់ថាល្អហើយមានប្រយោជន៍ទៀតកិច្ចនោះគួរតែសាកល្បងព្រោះលទ្ធផលមានតែពីរទេឬមួយលោកអ្នកឈ្នះជោគជ័យឬមួយទៀតលោកអ្នកបានរៀនពីការងារនោះ។ តែបើលោកអ្នកមិនធ្វើ លោកអ្នកមិនបានអ្វីសោះ។ មើលតែខ្ញុំជាឧទាហរណ៍ទៅ បើកាលហ្នឹង ខ្ញុំជំនះរៀនជំនាញនោះ ម្ល៉េះប្រហែលជាខ្ញុំមានលទ្ធភាពសរសេរអត្ថបទកាសែតអាជីពបែបវិភាគហិរញ្ញវត្ថុជូនលោកអ្នកអានហើយ។ ខ្ញុំមិនខឹងលោកអ្នកមានគុណទេព្រោះបរិយាកាសសង្គមដែលលោកដឹងមកគឺមិនអំណោយផលដល់អាជីពជាអ្នកកាសែតទេ តែខឹងខ្លួនឯងដែលឆន្ទុុុុះមិនមោះមុត មិនដាច់ស្រាច់មិនខ្លៀវក្លា។ខ្លីៗ តែប៉ុណ្ណឹងឯង៕

បទពិសោធន៍ហិរញ្ញវត្ថុផ្ទាល់ខ្លួន

ថ្ងៃនេះនិយាយខ្លីៗរឿងលុយ។ខ្ញុំមានបទពិសោធន៍មិនជាល្អប៉ុន្មានទេរឿងលុយកាក់នេះហេតុនេះខ្ញុំចង់ចែករំលែកនូវរឿងរ៉ាវមួយចំនួន ហើយប្រកាសនេះតំរង់ឆ្ពោះដល់យុវវ័យក្រោម២៥ឆ្នាំជាចម្បង។បើបែបនោះមែន លោកអ្នកអាចថា ចុះអ្នកផ្សេងទៀតនោះ? អានដែរមិនបានឬ? មិនដូច្នោះទេ គ្រានតែលោកអ្នកដែលចាស់ទុំជាងកំរិតអាយុគោលដៅខាងលើ ដឹងច្បាស់ណាស់ទាក់ទិនដល់ចំណូលចំណាយនិងការសន្សំ។ខ្ញុំដឹងនិងយល់ថា ការជជែកពិភាក្សារឿងលុយកាក់ទ្រព្យធនជាកិច្ចគួរចៀសវាងក្នុងសង្គមមួយចំនួន។ប៉ុន្តែ លោកអ្នកជ្រាបទេថា បញ្ហានេះសំខាន់ណាស់ព្រោះមិនថាលោកអ្នកអាចរកចំណូលបានច្រើនប៉ុណ្ណាទេ បើមិនក្តាប់ការចំណាយឲ្យណែនក្នុងកណ្តាប់ដែទេ នោះធនធានទាំងអម្បាលម៉ាននឹងរត់ចេញពីឃ្លាំងដោយមិនដឹងខ្លួន។ខ្ញុំឃើញមានកម្មវិធី២ល្អៗដែលមានប្រយោជន៍ច្រើនចំពោះខួរក្បាល។ទីមួយគឺកម្មវិធីជីវិតនិងលុយ(មានយូរហើយ) ហើយទី២គឺ កម្មវិធីតោះនិយាយពីលុយ។ លោកអ្នកស្វែងរកតាម youtube ច្បាស់ជាឃើញមិនខាន។ស្តាប់លេងៗលោកអ្នក ។

កាលពីក្មេង ឪពុកម្តាយប្រាប់ថា ត្រូវចេះសន្សំ។ លុយសល់ពីទិញនំនៅសាលាត្រូវទុកដាក់កុំចេះតែចាយ(លោកអ្នកមានអ៊ីចឹងទេ?)។ ខ្ញុំស្តាប់គាត់ណាស់ ប៉ុន្តែ លុយដែលគាត់ឲ្យប្រចាំថ្ងៃនោះគឺល្មមតែម្តងពោលគឺមិនដែលសល់ (មានតែខ្វះ) តើឲ្យខ្ញុំសន្សំយ៉ាងម៉េចទៅ? លោកអ្នកឃើញទេ? លោកអ្នកមានគុណមានបំណងល្អ តែគាត់មិនបានបង្រៀនវិធីសាស្រ្តដល់ខ្ញុំទេ(ប្រហែលមកពីខ្ញុំមិនដែលសួរគាត់ទេដឹង?)។តាមពិត ដើម្បីមានលុយសល់បានគឺត្រូវសន្សំមុនសិន។ ការដកចំណែកតូចមួយនៃប្រាក់ចំណូលទុកគឺងាយស្រួលជាងការទុកដាក់បន្ទាប់ពីចំណាយ។

សន្សំដូចម្តេច? លោកអ្នកធ្វើតាមស្ថានការណ៍ជាក់ស្តែង ៥ ១០ ១៥ ឬ២០ភាគរយនៃចំណូល។ ដកទុកដោយឡែកហាមប៉ះពាល់ផ្តេសផ្តាស់។ សន្សំជាទីមួយ។

ទីពីរគឺការគ្រប់គ្រងចំណាយ។បើនិយាយពីបញ្ជីចំណាយវិញវែងដូចកន្ទុយខ្លែងហើយមិនមែនជាខ្លែងធម្មតាទេលោកអ្នកគឺខ្លែងដុះកន្ទុយ។គ្រប់គ្នាសុទ្ធតែមានការចំណាយមិនថាតូចឬធំឲ្យតែលុយហូរចេញគឺត្រូវប្រយ័ត្នថា ចេញទទេ ចេញដោយចាំបាច់ឬចេញទាក់ចំណូល។លោកអ្នកគួរធ្វើផែនការចំណាយ។ រាយបញ្ជីចំណាយមួយកញ្ជេរនោះមកថាមានអ្វីខ្លះ? បន្ទាប់មកចែកបែងការចំណាយជាពីរគឺចំណាយថេរ(ពេលណាក៏អស់ប៉ុណ្ណឹងដូចជាថ្លៃផ្ទះ) និងចំណាយប្រែប្រួល (សាំង? )។សរុបតួលេខទៅមើលថា អស់ប៉ុន្មាន?

ដល់ពេលអនុវត្តជាក់ស្តែងលោកអ្នកអាចមានជាតារាងកាលវិភាគចំណាយប្រចាំខែដោយមាន៣០ឬ៣១ថ្ងៃ ហើយលោកអ្នកអាចចុះនូវរាល់ការចំណាយទាំងនោះរាល់ថ្ងៃ ឧទាហរណ៍ ជួរទី១នៃខៃឧសភា ពីថ្ងៃទី១ដល់៧ តើក្នុងមួយថ្ងៃៗមានការចំណាយណាខ្លះ? ថ្ងៃទី១ បង់ថ្លៃផ្ទះ ? ចាក់សាំង?  ហើយគន់គូរបូកលេខអត្តៈទៅថា លុយដែលយើងបានចាយវាហើរចេញទៅណាខ្លះបើប្រៀបជាមួយផែនការចំណាយនោះ?លោកអ្នកអាចនឹងភ្ញាក់ផ្អើលព្រោះរបស់ខ្លះយើងទិញដោយមិនទាំងដឹងថាយកមកប្រើជាអ្វីផង។

ទីបី គឺការប្រើប្រាស់ការសន្សំ។លោកអ្នកអាចនិយាយថា ចុះបើបង្កើនចំណូលទៅវាមិនស្រួលជាង? ត្រឹមត្រូវត្រង់គំនិតបង្កើនចំណូលតែវាមិនស្រួលទេព្រោះដូចភាសិតខ្មែរ ថា “ទូកធំក្តោងធំ”។បើគ្រប់គ្រងការចំណាយមិនបានទៅហើយ ទោះមានភ្នំមាសក្រោយផ្ទះក៏មិនសល់ដែរ។លោកអ្នកទុកលុយសន្សំដើម្បីអ្វី? ចំណាយបន្ទាន់? វិនិយោគ? ប្រាក់អនាគត? ទោះជាលោកអ្នកចង់ធ្វើបែបណាក៏ដោយ សូមកុំភ្លេចថាលុយមានជើងនិងស្លាប៕